ธิดา ถาวรเศรษฐ : สนทนาความหมายของคำว่า “คนดี” มติชนสุดสัปดาห์ เผยแพร่เมื่อ 11 ส.ค. 64

สนทนาความหมายของคำว่า “คนดี” พ.ศ.นี้ยังใช้ได้ผลอยู่หรือ?

 

มติชนสุดสัปดาห์ คุยกับ ธิดา ถาวรเศรษฐ

(เผยแพร่เมื่อ 11 ส.ค. 64)

 

คิดยังไงกับคำว่า “คนดี”

 

คำว่าคนดีมันมีแต่ในประเทศไทย แล้วก็พวกจารีต พวกอนุรักษ์นิยมสุดโต่งเท่านั้นที่เอามาใช้ แล้วเชื่อมั้ยว่านักวิชาการไทยกับปัญญาชนเขาได้แบ่งคนสองขั้วนะ อย่างเช่นสถาบันพระปกเกล้า เขาทำงานวิจัยออกมานะ เขาบอกว่าในประเทศที่มีคนแบ่งออกเป็นสองขั้ว ขั้วหนึ่งก็คือเลือกคนดี ต้องการคนดีเป็นผู้ปกครอง แต่อีกพวกหนึ่งต้องการคนที่คนส่วนใหญ่ยอมรับเป็นผู้ปกครอง นี่สถาบันวิจัยของพระปกเกล้านะ

 

เพราะฉะนั้นคำว่า “คนดี” เป็นอาวุธชิ้นเดียวของฝั่งอนุรักษ์นิยมที่เอามาอ้าง เพราะเขาไม่มีความชอบธรรมอะไรเลย มันจึงไม่แปลกที่เยาวชนปัจจุบันเห็นเป็นเรื่องตลกหัวเราะเยาะ เชื่อหรือเปล่าว่ามันเป็นอาวุธที่พวกคนรุ่น Baby Boom และรุ่น X กระทั่งรุ่น Y แม้กระทั่งรุ่นตอนเสื้อแดง เอามาใช้ ก็พูดง่าย ๆ ว่า ทักษิณทุนสามานย์ เลวร้าย พวกเขาคนดี

 

แล้วคนดีแล้วไง? อย่างนี้ที่บอก คุณต้องการคนดี คนซื่อสัตย์ แล้วตอนนี้ มีคนดีทั้งนั้นเลยที่ปกครองประเทศ แล้วเป็นไง?

 

มันจึงเป็นเรื่องที่ตลกร้าย แต่ว่าในเชิงความคิด, ทางปรัชญา และทางการเมือง คำว่า “คนดี” มันเป็นนิยายหลอก มันก็เหมือนกับเรื่องเทพกับมารในเรื่องกำลังภายใน ในที่สุดคนที่เป็นหัวหน้าเทพ ที่แท้เป็นมารตัวเอ้เลย สำคัญที่สุด จริง ๆ มันก็คืออย่างนั้นนั่นแหละ

 

คือคนที่บอกว่าตัวเองเป็น “คนดี” มันจะเป็นคนดีได้ไง แล้วคุณเอามาตรอะไรมาวัดว่าเป็นคนดี คนดีมันต้องคนอื่นเห็นกันทั้งหมด สถาบันพระปกเกล้ายังอุตส่าห์เอาตัวนี้มาเป็นเส้นแบ่ง คือเขาคล้าย ๆ เขาไม่ต้องการด่าใคร ต้องการทำตัวว่าฝั่งเหลืองก็จะได้ไม่ด่าเขา แล้วเขาก็เลยบอกว่าพวกนี้เป็นเสื้อเหลืองก็เพราะว่าเขายึดเอาคำว่า “คนดี” เป็นสรณะ

 

แต่ว่าฝั่งเสื้อแดง ฝั่งที่เรียกร้องประชาธิปไตย บอกว่าต้องการคนที่ “คนส่วนใหญ่ยอมรับ” เป็นสรณะ

 

อาจารย์อยากจะถามว่าระบอบคนดีของคุณเอามาจากไหน? มันมีอยู่ในตำราเล่มไหนในโลกนี้ ในทางการเรียนการสอนเรื่องรัฐศาสตร์ แม้กระทั่งในปรัชญาของการเมืองการปกครอง คำว่า “คนดี” ของคุณ คุณจะเอาตัวอะไรมาเป็นตัววัด พูดสั้น ๆ ง่าย ๆ ถ้าอาจารย์ถามก็คือ คนดีของใคร? คนดีของชนชั้นไหน? คนดีของคนส่วนน้อย หรือ คนดีของคนส่วนใหญ่

 

คุณกล้ามั้ยให้คนส่วนใหญ่ตัดสินว่า ดี หรือ ไม่ดี

 

แล้วคุณกล้าที่จะยอมรับการเปลี่ยนแปลงมั้ยว่าเขาอาจจะเปลี่ยนก็ได้ แล้วคนที่ว่าดี มันจะดีไปจนตายหรือไง เพราะงั้นนี่มันเป็นเรื่องน่าหัวเราะ และอาจารย์ก็รู้สึกว่ามันเป็นเรื่องตลกมากที่สถาบันพระปกเกล้าสรุปอย่างนั้น คือใช้เงินของนักวิจัยมากมายเลย

 

แล้วไม่ใช่สถาบันพระปกเกล้าอย่างเดียว ถ้าไปดูโดยหลักการเวลาเขาเอาไปเขียน กระทั่งไปลงในงานเขียนและงานวิทยานิพนธ์ และก็ลงในวิกิพีเดีย กลุ่มพันธมิตรฯ อะไรก็ตาม เขาจะเขียนทั้งหมดเลยว่า หลักของเขา ปรัชญาของเขาก็คือ “คนดี” แต่ว่าตรงข้ามกับฝั่งพวกคนเสื้อแดง ฝั่งกลุ่มทุนสามานย์อะไรต่าง ๆ เหล่านี้

 

เพราะฉะนั้นอาจารย์ว่า คำว่า “คนดี” ตอนนี้เด็ก ๆ มันก็ฉีกคำว่า “ดี” ทิ้งได้

 

อาจารย์ถามสั้น ๆ เท่านั้น   “ดี” ของใคร?

 

คุณกล้าที่จะเป็น “คนดี” ของคนส่วนใหญ่มั้ยล่ะ คุณกล้าที่จะให้คนส่วนใหญ่ตัดสินมั้ย เพราะฉะนั้น คำว่า “คนดี” มันเป็นคาถาบทเดียวที่เขาอ้างความชอบธรรมในการเป็นผู้ปกครอง ไม่มีอย่างอื่นเลย แล้วมันเป็นเรื่องตลกที่สุด

ถ้ามันเป็นเรื่องตลกของเยาวชนนะ อาจารย์ก็จะชื่นชมมาก ว่าดีกว่าปัญญาชนในอดีต พูดตรง ๆ ว่าคนรุ่น X รุ่น Y รุ่น Baby Boom จำนวนมากที่หลงไปกับคำว่า "คนดี" เพราะถ้าด่าทักษิณ ด่าเสื้อแดง ก็เป็นคนดีแล้ว ไม่ต้องทำอะไรเลย.