ณัฐวุฒิ ใสยเกื้อ : หัวใจไม่หยุดเต้น ep.39 ตอน ขอพูดบ้านๆสักคำ สู้โรคห่า แต่อย่าให้คนตายห่าเพราะโรคหิว

/

ขอพูดบ้านๆ สักคำ สู้โรคห่าแต่อย่าให้คนตายห่าเพราะโรคหิว

นายณัฐวุฒิ ใสยเกื้อ กล่าวในรายการ ‘หัวใจไม่หยุด‘เต้น’’ เมื่อวันที่ 16 พ.ค.63 ว่า

‘รัฐบาลประกาศใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินในช่วงต้นของสถานการณ์โควิด-19 ทั้งที่มีอำนาจตามกฎหมายปกติ คือ พ.ร.บ.ควบคุมโรคติดต่อ ให้ทำได้แทบทุกอย่างอยู่แล้ว แต่ประชาชนให้โอกาสเพราะในห้วงเวลานั้นเป็นช่วงเริ่มต้น แล้วยังไม่มีใครคาดเดาได้ว่าความร้ายแรงของสถานการณ์จะไปถึงขั้นไหน

แต่เมื่อสถานการณ์มาถึงวันนี้การแพร่ระบาดของโรคในประเทศไทยลดลงอย่างเห็นได้ชัด กำลังมีการคลายล็อคดาวน์ในหลายพื้นที่หลายกิจการ คำถามเรื่องความชอบธรรมในการบังคับใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉิน จึงเริ่มดังขึ้นทุกที แทนที่นายกรัฐมนตรีหรือรัฐบาลจะประเมินและตัดสินใจได้ด้วยตัวเองว่าไม่จำเป็นต้องใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินอีกต่อไป

กลับแสดงเจตนาจะถือบังคับใช้ไว้ต่อ โดยอ้างการลงพื้นที่ทำโพลล์สอบถามความต้องการของประชาชนจากกอ.รมน.และหน่วยงานของฝ่ายความมั่นคง

พอมีเสียงทักท้วงหนักเข้า นายกฯ ก็ไปอ้างเอาผลโพลล์จากสื่อมวลชนซึ่งแน่นอนที่สุดว่าเป็นค่ายที่อุ้มสมรัฐบาลมาตั้งแต่ต้น

คำถามก็คือ เป็นนายกรัฐมนตรีมากว่า 6 ปี แก้ปัญหาโควิดมาจนถึงขั้นนี้ ยังไม่สามารถสรุปตัดสินใจได้เองเลยเหรอครับว่า ท่านจะเลือกใช้เครื่องมือไหนอย่างไรต่อไปหรือไม่

จะต้องไปทำโพลล์หาอะไรในเมื่อท่านสัมผัสกับข้อมูลอยู่เอง สัมผัสข้อเท็จจริงอยู่เอง แล้วมันก็ชัดเจนอยู่ในตัวว่าถึงวันนี้ พ.ร.ก.ฉุกเฉินแทบไม่มีความหมายกับสถานการณ์โรคระบาดอีกต่อไป

แต่ความหมายและเป้าประสงค์ทางการเมืองที่ซ่อนไว้มันชัดเจนกว่า

สิ่งที่เห็น 2 ประเด็นแน่ๆ ที่นายกฯ อยากคงพ.ร.ก.ฉุกเฉินไว้ โดยไม่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์โควิด-19 เลย ประเด็นที่ 1 คือการบังคับใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินมีผลกระทบชิ่ง

ทำให้ควบคุมความเคลื่อนไหวหรือปฏิกิริยาของฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยแล้ววิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอยู่เวลานี้ การรวมกลุ่มรวมตัวของผู้คน การจัดกิจกรรมรูปแบบต่างๆ ล้วนมีข้อจำกัด และฝ่ายรัฐสามารถอ้างเหตุจับกุมควบคุมตัวดำเนินคดีกับประชาชนได้ตลอดเวลา ยกตัวอย่างเช่น การจัดกิจกรรมรำลึกพล.ต.ขัตติยะ สวัสดิผล หรือ เสธ.แดง เมื่อไม่กี่วันก่อน

ทั้งที่เขาทำกันมาทุกปี แต่ปีนี้มีการจับกุมตัวดำเนินคดีกันไปแล้ว ประเด็นที่ 2 คือการยังมีพ.ร.ก.ฉุกเฉิน ทำให้นายกฯ สามารถรวบอำนาจของรัฐมนตรีทั้งหลายไว้ในมือของตัวเอง

แล้วใช้งานปลัดกระทรวงเหมือนที่ผ่านมา ถ้ายกเลิกพ.ร.ก.ฉุกเฉิน กลับไปใช้พ.ร.บ.ควบคุมโรคติดต่อ บทบาทของรัฐมนตรีกระทรวงต่างๆ ก็จะปรากฏออกมามากขึ้น

อำนาจที่นายกฯ ถืออยู่วันนี้ก็จะถูกแบ่งถูกหารไปโดยรัฐมนตรีต่างๆ บทบาทของปลัดกระทรวงในระบบรัฐราชการที่นายกฯ พยายามสร้างขึ้น ก็ลดน้อยลงไปด้วย

ที่ผ่านมาการใช้อำนาจและบทบาทการทำงานมันสลับขั้วกันอยู่นะครับ คือ นายกฯ ใช้อำนาจตามพ.ร.ก.ฉุกเฉินตั้งปลัดกระทรวงมานั่งประชุมกันในส่วนกลางคอยสรุปประเมิน แล้วตัดสินใจในสถานการณ์

ส่วนรัฐมนตรีต้องตระเวนอยู่รอบนอก คอยเก็บหาข้อมูล แล้วนำเสนอต่อที่ประชุมที่มีปลัดกระทรวงนั่งพิจารณากันอยู่

ตัวอย่างชัดๆ ก็กรณีคุณจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ ในฐานะรองนายกฯ และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ไปพบปะกับพี่น้องอาชีพซาเล้ง บอกว่าชาวซาเล้งจะต้องได้รับการเยียวยาในสถานการณ์นี้

หลังจากวันนั้น ก็ส่งเรื่องเข้าสู่คณะกรรมการพิจารณา ซึ่งในคณะกรรมการที่พิจารณา เต็มไปด้วยปลัดกระทรวงที่เป็นลูกน้องรัฐมนตรี

นายกฯ ชอบการทำงานแบบรัฐราชการอย่างนี้ ชอบอำนาจเบ็ดเสร็จเด็ดขาดเต็มมือแบบนี้ แต่ผมเชื่อว่าบรรดารัฐมนตรีเขาไม่ชอบอะครับ

-ยกเลิกพ.ร.ก. ไม่ต้องรอผลโพลล์

ส่วนในฐานะประชาชน คำตอบสุดท้ายที่เราต้องการก็คือการใช้ทุกมาตรการทุกกลไกในการแก้ไขปัญหาโรคระบาดและแก้ไขผลกระทบทางเศรษฐกิจอย่างเป็นเหตุเป็นผลและเกิดประโยชน์สูงสุดกับประชาชน

แต่รัฐบาลควรแสดงความจริงใจไม่ฉวยโอกาสรวบอำนาจไว้เพื่อผลประโยชน์ทางการเมืองอย่างอื่น ไม่ต้องรอฟังโพลล์หรอกครับ ฟังผมเนี่ย ผมรู้ทัน

สถานการณ์โรคระบาดที่ดีขึ้น เกี่ยวกับ พ.ร.ก.ฉุกเฉินจริงๆ น้อยมาก ห้ามชุมนุมกันเกิน 5 คนวันนี้ไม่ต้องมีกฎหมายล่ะครับ ใครเขาก็ไม่ทำ ขืนทำก็ถูกประณามจากสังคม

แล้วพอเวลาเกิดขึ้นจริงๆ ก็เห็นชัดว่า พ.ร.ก.ฉุกเฉินทำอะไรไม่ได้ คนฮือไปมุงกันหลายร้อยเพื่อรับเงินบริจาค คนไปเกาะรั้วกระทรวงการคลัง เพื่อเรียกร้องเงินเยียวยา

คนไปเข้าคิวกันแน่นขนัด เพื่อรอรับข้าวสารอาหารแห้ง เรื่องพวกนี้เห็นชัดเลยว่า พ.ร.ก.ฉุกเฉินไม่มีความหมาย

จะมาอ้างว่า พ.ร.ก.ฉุกเฉิน ใช้จับคนกินเหล้าในบ้าน จับคนเล่นไฮโลกันตามทุ่งนา มันไม่ง่ายไปหน่อยเหรอครับ

-ในพื้นที่ปลอดโควิด เศรษฐกิจต้องฟื้น

ส่วนเรื่องการคลายล็อค ผมเรียกร้องมาตลอดว่าต้องจัดกลุ่ม จัดน้ำหนักตามสถานการณ์ที่เป็นจริง ไม่ใช่แต่ละพื้นที่มีปัญหาต่างกันแล้วท่านใช้มาตรการเดียวกันในระดับความเข้มข้นเท่ากันตลอดเวลา

ขอย้ำอีกทีนะครับ แม้ว่าอาจจะไม่เคยเข้าหูรัฐบาล หรือเข้าหูซ้ายแล้วไปทะลุหูขวา ก็ขอยืนยันว่า ในหลายจังหวัดที่เขาไม่เคยมีผู้ติดเชื้อเลย ตั้งแต่เริ่มต้นจนปัจจุบันแล้วก็เชื่อว่าในอนาคต

ไม่ใช่แค่คิดคลายล็อคครับ แต่ต้องเปิดล็อคเต็มที่ ให้กิจกรรมทางเศรษฐกิจภายในจังหวัดเหล่านั้นเค้าเดินหน้าได้

ผับบาร์กิจกรรมรวมคนยังต้องหยุดไว้ แต่รูปแบบอื่นๆ ให้เค้าทำอยู่ทำกินกันไปเถอะครับ มาตรการเยียวยาจากรัฐก็ไม่ทั่วถึง ที่ได้แล้วเดือนละ 5 พันก็ใช่ว่าจะมากพอ

ทำเป็นพื้นที่นำร่อง คนจะเข้าจังหวัดมีมาตรการคัดกรองเข้มข้น คนอยู่ข้างในให้เขาใช้ชีวิตปกติ สังคมเขาเรียนรู้จนเข้าใจชัดแล้วว่า ภายใต้โควิดแบบนี้จะใช้ชีวิตอย่างไร

พูดกันทั่วไปว่า ต่อจากนี้ต้องนิวนอร์มอลหรือมีวิถีชีวิตปกติแบบใหม่ แต่รัฐบาลยังย่ำอยู่กับที่ ใช้วิธีคิดเดิมๆ ในการแก้ปัญหา อย่าไปสรุปเอาง่ายๆ ว่าปิดกิจการแล้วเปิดช้าขึ้นอีก 15 วัน 1 เดือนก็คงไม่เป็นไร จะไปสรุปง่ายๆ อย่างนั้นนไม่ได้ เพราะเวลาคือต้นทุนสำคัญของทุกธุรกิจและทุกชีวิต

ให้คนหยุดทำงาน 10 วัน เขาอาจจะอยู่ได้ด้วยเงินเก็บก้อนสุดท้าย แต่หยุดงานติดต่อกัน 2 เดือน เขาก็ยืนอยู่ไม่ไหว กิจการต่างๆ ถูกสั่งหยุดมานาน จะบอกว่าเปิดช้า 15 วัน 1 เดือน ไม่เป็นไร ไม่ใช่นะครับ

ถึงวันนี้ยังประเมินไม่ได้ด้วยซ้ำไปว่าเมื่อเปิดล็อคกันเต็มที่จะเหลือกิจการที่ลุกขึ้นยืนได้ทันทีกี่เปอร์เซ็นต์ ไอ้เวลานี่ล่ะครับที่มันกินศักยภาพในการอยู่ต่อของพวกเค้าไป

ในพื้นที่เสี่ยงรัฐบาลค่อยๆ คิด ค่อยๆ คลาย เข้าใจได้ครับ แต่พื้นที่ไม่เสี่ยงเลย เขียวมาตลอดแล้วรัฐบาลยังไปล็อคเค้าจนหน้าเขียวแล้วเขียวอีก

สรุปว่าแต่ละจังหวัดติดโควิดไม่เท่ากันแต่ติดพิษเศรษฐกิจเท่ากัน ขอพูดแบบบ้านๆ สักคำเถอะ ตลอดเวลาที่ผ่านมา หลายจังหวัดเขาปลอดภัยจากโรคห่า แต่จะตายห่าเพราะโรคหิวครับ

-ถามกระทรวงศึกษาฯ 1 ก.ค.ช้าไปไหม?

อีกเรื่องหนึ่งที่มีหลายฝ่ายเรียกร้องก็คือ กำหนดการเปิดการเรียนการสอนตามปกติ ซึ่งขณะนี้รัฐบาลปักธงไว้ที่วันที่ 1 ก.ค. กระทรวงศึกษาธิการก็เน้นย้ำเช่นนั้น

แล้วไม่ได้หมายความว่า 1 ก.ค. จะกลับมาเรียนมาสอนกันในรูปแบบเดิม อาจจะไปถึงขั้นนิวนอร์มอลด้วยการเรียนออนไลน์

ปัญหาก็คือ ภาพรวมของสังคมไทยวันนี้ ยังไม่มีความพร้อมสำหรับการเรียนออนไลน์แน่ๆ โรงเรียนใหญ่ๆ โรงเรียนประจำจังหวัดก็เรื่องหนึ่ง แต่โรงเรียนในชนบทห่างไกล ผมว่าไม่ใช่

พอพูดถึงเรียนออนไลน์ อย่าว่าแต่นักเรียนเลย ครูผู้สอนจำนวนมากก็ยังตาลายเพราะไม่พร้อมเหมือนกัน ดังนั้น รัฐบาลต้องพิจารณาโดยละเอียดว่าการเปิดเรียนเปิดสอน จำเป็นจะต้องรอถึง 1 ก.ค.หรือไม่

ถ้าจะอ้างเรื่องโรคระบาดก็ลองคิดดูว่าพื้นที่ที่พร้อม ให้เปิดก่อน พื้นที่ที่สุ่มเสี่ยง ค่อยๆ ทยอยกันไป ไม่ใช่หลับหูหลับตา 1 ก.ค. ท่าเดียว กระทรวงศึกษาต้องขยับตัวมากกว่านี้ ต้องแสดงให้เห็นว่าสู้อย่างเต็มที่ เพื่อให้การเปิดเทอมทำได้เร็วที่สุด

คำถามวันนี้ คือ เปิดก่อน 1 ก.ค.ได้ไหม

งบประมาณ 4 แสนล้านที่รัฐบาลจะผลักลงชุมชนเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจลองคิดดูสิครับว่าจะใช้บางส่วนเพื่อทำให้โอกาสทางการเรียนของเด็กเริ่มได้เร็วขึ้นอย่างไร

เด็กไปโรงเรียนให้มีหน้ากากอนามัย มีเฟซชิลล์ทุกคนทำได้ไหม วัตถุดิบในการทำเฟซชิลด์ ผมสำรวจมาแล้ว แผ่นใสและที่รัดศรีษะ ราคาต่อชิ้นไม่เกิน 5 บาท

ใช้กลไกรัฐกระจายไปทั้งประเทศ ให้ประชาชนมารับวัตถุดิบไปผลิตเป็นเฟซชิลด์ คนที่ชำนาญ ต่อ 1 ชิ้น ใช้เวลาไม่เกิน 2 นาที

เอาวัตถุดิบไป work from home ทำเฟซชิลด์ที่บ้านแล้วกลับมาขายคืนให้ทางราชการ รับซื้อชิ้นละ 5 บาท ตามจำนวนวัตถุดิบที่เบิกไป ทำเฟซชิลด์ได้ 100 ชิ้น

เอามาขายคืนรายได้วันละ 500 บาท แล้วให้ลูกหลาน ให้ครูบาอาจารย์มีใช้ในทุกโรงเรียนทั้งเล็กทั้งใหญ่ เทียบกับวงเงิน 4 แสนล้าน ทำแบบนี้ ใช้เพียงเศษเสี้ยวด้วยซ้ำไป

สำหรับครอบครัวที่มีความพร้อมก็ไม่เป็นไร แต่ครอบครัวที่ลำบากยากจนและเต็มไปด้วยความขาดแคลน ลูกๆ ต้องอยู่บ้านไม่ได้ไปโรงเรียน หมายถึงภาระที่เพิ่มขึ้นในครอบครัวอีกมหาศาล

รัฐบาลและกระทรวงศึกษาธิการลองพิจารณามุมพวกนี้บ้างดีหรือไม่

-นายกฯ ตู่ กับตู้ปันสุข

วันก่อนเห็นข่าวนายกฯ บอกว่าอึดอัด รับไม่ได้กับการเห็นภาพคนไปโกยของจากตู้ปันสุขมากเกินไป ผมว่าใจเย็นๆ เถอะครับ เรื่องตู้ปันสุขมันเป็นเรื่องหัวใจสาธารณะ จิตวิญญาณการแบ่งปันของสังคม

คนให้ เขาให้ด้วยความสมัครใจ คนไปรับก็ไม่ได้มีกฎหมายบังคับว่าหยิบมาคนละเท่าไหร่ ที่เค้ามาเอาไปตามสมควรก็มาก พวกละโมบเห็นแก่ตัว กวาดหมดตู้ก็มี

แต่คนเป็นนายกรัฐมนตรีก็ไม่ควรจะแสดงความอึดอัดอะไรขนาดนั้น เรื่องแบบนี้ต้องมองเป็นปกติ ทันทีที่มีวิธีคิดเรื่องตู้ปันสุข ต้องเข้าใจเลยว่า ภาพของคนบางกลุ่มที่เห็นแก่ได้ มันต้องปรากฏขึ้นอยู่แล้ว

แต่ส่วนใหญ่ สังคมเค้าเข้าใจ แล้วพวกหยิบของไปมากเกิน กวาดของไปขาย พวกนี้จะค่อยๆ ถูกแรงเสียดทานทางสังคมบีบให้น้อยลงไป

ผมแปลกใจที่ภาพแบบนี้นายกฯ บอกว่ารับไม่ได้ แต่การให้เงินเยียวยาที่ล่าช้า มีคนตกหล่นจำนวนมากนายกฯ กลับรับได้ คนไปร้องเรียน คนที่ยังตกหล่น แรงงานในประกันสังคมที่ได้เงินช้า

แล้วปัญหาอีกเยอะแยะที่กระทบกับประชาชน นายกฯ ไม่เคยพูดว่าอึดอัดด้วยซ้ำไป

ต่อมความอึดอัดของคนเป็นผู้นำ ควรจะทำงานให้ได้มาตรฐานนะครับ

-'ไทย' ท่ามกลางมหาอำนาจ

เป็นความจริงที่ไม่มีใครปฏิเสธว่าสถานการณ์ยามนี้ ทุกคนทุกฝ่ายต้องร่วมมือกัน การวิพากษ์วิจารณ์หรือตั้งคำถามบ้าง ไม่ใช่เค้าไม่ให้ความร่วมมือนะครับ แต่นั่นเป็นเจตนาที่อยากจะให้การแก้ปัญหามันตรงจุดตรงเป้าและที่สำคัญ ใช้ทรัพยากรและอำนาจอย่างสมเหตุสมผล ไม่มากล้นเกินไปจนแก้ปัญหาหนึ่งแล้วกลายเป็นอีกปัญหาใหม่

นอกจากความร่วมมือภายในประเทศแล้ว ความร่วมมือระหว่างประเทศ ก็เป็นเรื่องสำคัญไม่แพ้กัน วันนี้สิ่งที่โลกต้องการที่สุดก็คือวัคซีนป้องกันโควิด-19 ประเทศไหนทำได้ก่อนนั่นหมายความว่าโลกเข้าสู่พื้นที่ปลอดภัย ซึ่งเท่าที่ดูสังคมโลกก็หันหน้ามาจับมือกันในเรื่องนี้ จะมีเฉี่ยวกันไป เบียดกันมาบ้าง ก็สหรัฐอเมริกากับประเทศจีน ซึ่งไทยก็ต้องรักษาระยะ ไม่เข้าไปอยู่ท่ามกลางความขัดแย้งนี้

สหรัฐอเมริกามีคนติดเชื้อมาก เสียชีวิตมาก ก็ต้องให้กำลังใจกัน ส่วนจีนแม้เป็นประเทศที่เกิดเชื้อขึ้นมาก่อน แต่เมื่อตั้งหลักได้ ก็เห็นภาพชัดว่าพยายามจะยื่นมือไปช่วยเหลือไปสนับสนุนหลายๆ ประเทศ

แล้วเมื่อจีนจัดการสถานการณ์โรคระบาดภายในประเทศอย่างเห็นผลได้เร็ว ก็เป็นประโยชน์ที่ไทยจะเก็บรับประสบการณ์เหล่านั้นมาประยุกต์ใช้

ความร่วมมือกับนานาชาติจึงเป็นเรื่องจำเป็น แต่พึงเข้าใจว่า ประเทศไหนคิดวัคซีนได้ก่อน โลกปลอดภัยนี่เรื่องจริง แต่สำหรับมิติทางเศรษฐกิจ ไม่ได้หมายความว่าประเทศไหนรอดก่อนแล้วโลกจะรอดด้วย

จับมือกับทุกประเทศ แต่ต้องยืนบนลำแข้งตัวเองให้ได้มากที่สุด เพื่อพาสังคมไทยรอดพ้นจากวิกฤตเศรษฐกิจไปให้ได้ เครื่องยนต์ส่งออก เครื่องยนต์ท่องเที่ยว ต้องหาช่องพ้นจากมุมอับ

ประเทศไหนสถานการณ์เค้าดีขึ้นมากแล้ว ต้องจีบเอาไว้ เพื่อค้าขายกันต่อโดยเร็ว เรื่องพวกนี้รัฐบาลทำควบคู่กันไปได้ และไม่ต้องใช้พ.ร.ก.ฉุกเฉินเลยแม้แต่น้อย

-ขอบคุณทุกการรำลึก 10ปีเม.ย.-พฤษภา53

อีกเรื่องนึงที่มีคนถามผม คือการจัดกิจกรรมรำลึกครบรอบ 10 ปี การปราบปรามประชาชนเมื่อเดือนเมษา-พฤษภาปี 2553

ผมคิดว่านี่เป็นเรื่องของสังคมไทยที่ใครก็ตามสามารถตั้งคำถามหรือจัดกิจกรรมรำลึกพูดถึงความจริงในเหตุการณ์นั้นได้

กลุ่มไหนทำ คนไหนแสดงออก เชิญเถอะครับ ผมขอขอบคุณ การรำลึกถึงเรื่องนี้ไม่ได้เป็นกรรมสิทธิ์เฉพาะของนปช. หรือผู้ที่ร่วมในเหตุการณ์เท่านั้น แต่มันเป็นประวัติศาสตร์ร่วมกันของสังคมไทย

ขอบคุณทุกคนทุกท่านทุกกลุ่มทุกองค์กร ที่ยังคิดถึงเรื่องนี้ แล้วพยายามค้นคว้าหาความจริงเพื่อให้ความยุติธรรมเกิดขึ้นกับคนเจ็บคนตาย’นายณัฐวุฒิกล่าว

(ทีมงาน)