แลไปข้างหน้า กับ ธิดา ถาวรเศรษฐ EP.70 ตอน : ยกเลิก112 - วางเสลี่ยง ยกเลิกงานบอลประเพณี [แนวรบด้านกฎหมายและด้านวัฒนาธรรมของเยาวชน]

แลไปข้างหน้า กับ ธิดา ถาวรเศรษฐ EP.70

ตอน : ยกเลิก112 - วางเสลี่ยง  ยกเลิกงานบอลประเพณี

[แนวรบด้านกฎหมายและด้านวัฒนาธรรมของเยาวชน]

 

วันนี้เรามาในวาระที่น่าสนใจอีกอันหนึ่ง ดิฉันอยากจะคุยปัญหาที่เกิดขึ้นในเวลานี้ ก็คือในประเด็น

 

ยกเลิก112 – วางเสลี่ยงและยกเลิกงานบอลประเพณี

 

ในประเด็นของการยกเลิก112 – วางเสลี่ยง และยกเลิกงานบอลประเพณี ดิฉันก็ถือว่าทั้ง 3 เรื่อง ที่จริงก็เป็น 2 เรื่อง นั่นก็คือ เป็นการเปิด “แนวรบด้านกฎหมาย” และ “แนวรบด้านวัฒนธรรม” ของเยาวชน

ครั้งที่แล้วเราคุยเรื่อง 112 มาก เราพูดเพื่อชี้ให้เห็นว่าความที่เป็นจารีตนิยมแข็งกล้าของคนไทยและปัญญาชนชนชั้นกลางชนชั้นนำในปัจจุบัน จนกระทั่งทำให้โทษเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ ในเรื่องดูหมิ่นพระมหากษัตริย์นั้นมันหนักหน่วงกว่าสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์เสียด้วยซ้ำ นั่นก็คือ มีทั้งการลงโทษว่าขั้นต่ำสุดถ้าถูกกล่าวหาแล้วคุณลงโทษ 3 ปี ถึง 15 ปี ในขณะที่ยุคโบราณนั้นไม่มีโทษขั้นต่ำ อาจจะปล่อย อาจจะลงโทษ 3 วัน 5 วัน 7 วัน หรือลงโทษอะไรก็ได้ ให้ไปทำงานแทนที่จะถูกจองจำ อะไรได้ทั้งสิ้น อันนี้มันโทษสมัยโบราณซึ่งมีมาจนถึง ร.5 คือ ร.5 ได้มีการปรับเปลี่ยน โอเค อย่างสูงสุด 7 ปี สำหรับพระมหากษัตริย์ แต่ถ้าเป็นท่านอื่น ๆ รองลงมาก็เป็น 3 ปี แต่ไม่มีโทษขั้นต่ำ

 

สำหรับในยุค ร.7 ดิฉันก็เหมือนจะทบทวนนะ ในยุค ร.7 ก็เพิ่มมาเป็น 10 ปี แต่นั่นประเด็นที่มีการเผยแพร่เอกสาร มีการเขียน สอนตำราหรืออะไร ตอนนั้นตั้งใจจะเล่นงานคณะราษฎรหรือเปล่า? ตอนนั้นหมายถึงว่าสำหรับผู้ที่ต้องการจะเปลี่ยนแปลงการปกครอง ก็โทษสูงสุด 10 ปี ในเฉพาะเรื่อง ก็ไม่มีโทษขั้นต่ำอีกเหมือนกัน

 

อันนี้ก็แปลว่ายังปกป้องประชาชน ซึ่งอาจจะถูกกลั่นแกล้งก็ได้ นั่นก็เป็นเรื่องของยกเลิก 112 ซึ่งมาปัจจุบันนี้ผ่านความพยายามของประชาชนในการขอแก้ไขมาเป็นลำดับ จนที่สุดตอนนี้กลายเป็นว่าไม่แก้แล้ว ยกเลิก เพราะว่าถ้ายังแก้ไข ต่อให้ไม่มีโทษขั้นต่ำก็อาจจะถูกลงโทษขั้นสูงก็ได้ แล้วก็มีการกลั่นแกล้งประชาชนมากมาย

 

นั่นหมายถึงว่าคุณปกป้องในกรณีสถาบัน แต่คุณไม่ปกป้องประชาชนเลย คือประชาชนมันจะติดคุกอย่างไร? ถูกกล่าวหาผิด ๆ ยังไงก็ได้ คุณไม่คุ้มครอง คุณคุ้มครองเฉพาะสถาบัน ซึ่งถือว่าเป็นสถาบันเกี่ยวข้องกับความมั่นคงอย่างเดียว แต่ไม่ได้คำนึงถึงความเป็นจริงในยุคสมัย อันนั้นก็คือ “แนวรบด้านกฎหมาย” ซึ่งจะมีการรณรงค์ในวันที่ 31 ต.ค. นี้

 

แล้วดิฉันก็เชื่อว่าการรณรงค์นี้ซึ่งมีมาก่อนตั้งแต่ดิฉันเป็นประธานนปช.ตั้งแต่ปี 2555 ก็ได้พยายามทำมาเป็นลำดับ ก็มาถูกสกัดกั้นตอนมีทำรัฐประหาร ณ บัดนี้เยาวชนก็มาจัดการใหม่ แต่เขาไม่แก้ไขแล้ว เขาขอยกเลิก ซึ่งดิฉันก็คิดว่าเรื่องของยุคสมัย เมื่อคุณไม่ยอมปรับเปลี่ยน คนรุ่นใหม่ก็คือไม่ต้องแล้ว ยกเลิกเลย คือถ้าแก้เสียตั้งแต่ก่อนหน้านั้นปัญหาตอนนี้ก็คงไม่รุนแรง แต่ตอนนี้มันเท่ากับว่าด้านกฎหมาย การบังคับใช้กฎหมายมันรุนแรงกับเยาวชนและประชาชนมาก จนกระทั่งต้องขอยกเลิก

 

วันนี้ดิฉันอยากจะพูดใช้เวลาต่อไปนี้ก็คือปัญหา “แนวรบด้านวัฒนธรรม” คือน่าสนใจที่มติของกรรมการสโมสรนิสิตจุฬาฯ โดยที่คุณเนติวิทย์ก็จะมาแถลง อันนี้เป็นนายกองค์การบริหารสโมสรนิสิต คำว่า “สโมสร” มันก็ถูกบังคับตอนทำรัฐประหารปี 2519 ก่อนหน้านั้นเขาไม่ใช้คำว่า “สโมสร” ยังเรียกเป็น อบจ. พูดง่าย ๆ ว่าไม่ต้องการให้มายุ่งการเมือง การบริหารกิจการของนิสิตนักศึกษาก็เปลี่ยนมาให้ “สโมสร” ให้ฟังดูมันเป็นเรื่องเบา ๆ ประมาณนั้น

 

ก็คือการออกมติที่ว่าวางเสลี่ยงลง ไม่มีการคัดคนที่จะมานั่งอัญเชิญพระเกี้ยวแบบในอดีต ไม่มีการไปพยายามเกณฑ์ให้คนมาแบก ซึ่งต้องใช้นิสิตปี 1 ประมาณ 50 คน มาแบกอีกต่อไป ซึ่งหลายท่านก็คงจะทราบแล้วว่ามีการพูดถึงอยู่มากมาย ที่สำคัญก็คือ ดิฉันก็จะทวนนิดนึงตามเอกสารของสโมสรนิสิตจุฬาฯ

แถลงการคณะกรรมการสโมสรนิสิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

 “กิจกรรมขบวนอัญเชิญพระเกี้ยวสนับสนุนและสะท้อนถึงระบอบอำนาจนิยม รวมถึงค้ำยันความเชื่อว่าคนไม่เท่ากัน รูปแบบกิจกรรมขบวนอัญเชิญพระเกี้ยวก็ยังเป็นภาพแทนของวัฒนธรรมแบบศักดินาที่ยกกลุ่มคนหนึ่งสูงกว่าอีกกลุ่มหนึ่งพร้อมสัญลักษณ์ขอวศักดินาคือพระเกี้ยวบนเสลี่ยง กระบวนการคัดเลือกผู้อัญเชิญก็ยังเป็นที่กังขาถึงความโปร่งใสและมีข้อกังขาว่าเป็นการสนับสนุนความเป็นอภิสิทธิ์ชนผ่านค่านิยมมาตรฐานความงามแบบใดแบบหนึ่ง และมีการใช้อำนาจบังคับให้คนต้องมาแบกเสลี่ยง คณะกรรมการบริหารสโมสรนิสิตจุฬาฯ คิดว่าเป็นกิจกรรมที่ล้าหลังขัดต่อคุณค่าสากลประชาธิปไตยความเท่าเทียมและสิทธิมนุษยชน”

 

ก็มี 2 มติ คือ 29:0 กับ 27:0 ลงท้ายว่าให้คนเท่ากัน ดังนี้เป็นต้น

 

อันนี้ก็เหมือนลูกระเบิดลงมาในสังคมไทย เป็นลูกระเบิดใหญ่ลงมา ซึ่งดิฉันให้ความสำคัญ เราดูเหมือนกับว่าเรื่องแบกเสลี่ยงมันเป็นเรื่องเล็ก แต่ทำไมกลายเป็นเรื่องใหญ่ เราจะเห็นว่ามันเล็กได้ยังไง ปฏิกิริยาของสมาคมนิสิตเก่า ของศิษย์เก่าผู้มีชื่อเสียง เช่น อาจารย์บวรศักดิ์ รวมทั้งอื่น ๆ พูดง่าย ๆ ว่าฝ่ายจารีตนิยมถ้าเป็นศิษย์เก่าจุฬาฯ ก็โดดออกมาหมด แม้กระทั่งรมว.ดีอี ซึ่งบอกจบวิศวะมา เคยแบกเสลี่ยง ก็น่าจะมาลองแบกใหม่ ก็คือคนรุ่นเก่ายินดีหรือชอบที่จะแบกเสลี่ยง แต่เด็กรุ่นใหม่เขาไม่อยากแบกเสลี่ยง

 

ดิฉันก็คิดถึงเรื่องของพระเซน ที่เณรหรือพระอีกรูปหนึ่งถามพระภิกษุชราคนหนึ่งที่ช่วยอุ้มผู้หญิงที่บาดเจ็บหรือแก่มากข้ามลำธาร ถามว่าท่านทำได้ยังไง? นั่นเป็นผู้หญิงที่อุ้มอยู่ พระท่านก็ตอบว่า ท่านวางแล้ว แต่พระองค์นั้นที่ถามท่านยังอุ้มผู้หญิงอยู่

 

ดิฉันก็คิดมาถึงเรื่องนี้ก็คือ เยาวชนเขาวางแล้ว “เสลี่ยง” แต่กลุ่มคนเหล่านี้ยังแบกอยู่ คือแบกมาในอดีตแล้วก็จะแบกต่อ แต่อย่าลืมว่ากิจกรรมเหล่านี้เป็นกิจกรรมของนิสิตปัจจุบัน ดิฉันเชื่อในสติปัญญาเขาว่าเขาใช้ความคิดนะ ไม่เหมือนที่อาจารย์บวรศักดิ์บอกว่าใช้ความรู้สึก เขาใช้ความคิด ใช้วิจารณญาณ ดิฉันว่าอาจารย์บวรศักดิ์ต่างหากที่ใช้ความรู้สึกไปโต้ ก็คือ มันเป็นกิจกรรมที่เขาพิจารณามาแล้วว่ากิจกรรมอันใดที่ไม่เหมาะสม ไม่เป็นไปตามระบอบปัจจุบันที่ถือว่าคนเท่ากัน นั่นก็คือระบอบเสรีประชาธิปไตย อะไรที่เน้นอภิสิทธิ์ชนและเป็นขนบธรรมเนียมโบราณซึ่งไม่สอดคล้องกับยุคสมัยก็ควรจะเลิกไปได้ 

 

ไม่งั้นทำไมคุณไม่นุ่งโจงกระเบนล่ะคะ แล้วก็ใส่ถุงน่องแบบโบราณ มันก็เปลี่ยนมาเป็นลำดับจนกระทั่งปัจจุบัน แม้กระทั่งการแต่งตัว มหาวิทยาลัยทั่วโลกเขาไม่ใส่เครื่องแบบกันหรอก เมื่อตอนปี 30 กว่า ๆ ดิฉันไปธรรมศาสตร์ ดิฉันก็ยังเห็นเลยว่าในช่วงเวลานั้นนะ เวลานี้ไม่ต้องพูดละ ก็คือเขาไม่ใส่เครื่องแบบกัน จะใส่เครื่องแบบในวาระที่คิดว่าเพื่อความเรียบร้อยในการจัดงานจัดพิธีหรืออะไรต่าง ๆ เหล่านี้ แต่โดยปกติมหาวิทยาลัยในปัจจุบันเขาไม่แต่งเครื่องแบบกันทั้งสิ้น เขาสำคัญที่นี่ ที่หัว ไม่ใช่สำคัญที่เสื้อ เสื้อผ้าเครื่องแบบหรือเครื่องประดับ

 

ตรงนี้ดิฉันถือว่าดิฉันให้ความยกย่องกับกรรมการบริหารสโมสรนิสิตจุฬา เพราะว่าอันนี้จุฬาฯ ไม่ได้เข้ามาร่วมกับธรรมศาสตร์ในการเคลื่อนไหวบนท้องถนน เท่าที่ดิฉันดู ก็คือเป็นส่วนบุคคล แต่ว่าสโมสรฯ เขาทำในขอบเขตอำนาจเขา ก็คือกิจกรรมที่เขาต้องทำ และนิสิตต้องทำ เขาก็จะจัดพิจารณาให้เหมาะสม แต่เรื่องที่ว่าใครจะมีความเชื่อ ใครจะไปร่วมยกเลิก112 อันนั้นเป็นสิทธิ์ส่วนตัว

 

ดังที่ในอดีตดิฉันเป็นประธานนปช. ก็ถือว่าเป็นสิทธิ์ส่วนตัวของแต่ละคนที่จะไปลงนามยกเลิกหรือแก้ไขมาตรา 112 ไม่ได้ทำในนามองค์กร สโมสรนิสิตจุฬาเขาก็ไม่ได้ทำในเรื่องที่ไม่ใช่กิจของเขา แต่นี่เป็นกิจของเขา และไม่ใช่กิจของนิสิตเก่า ใครอยากมาแบกก็มาแบกซิ เพราะว่าคุณเนติวิทย์เขาพูดชัด คุณก็ส่งลูกส่งหลานคุณมาสมัครเลย เพราะว่าเขาต้องมีการเลือกตั้ง และบอกไปเลยว่าถ้าเลือกเรา เราจะมาตั้งเสลี่ยงหาม เราจะไม่ใช้คน 50 คน เราอาจจะใช้คน 150 คน แล้วก็จะทำการ 1, 2, 3, 4, 5 ได้! นี่เป็นการสอนประชาธิปไตยนะ เพื่อบอกให้รู้ว่าเขามาจากการเลือกตั้ง เขามีแนวนโยบายอย่างนี้ ก็คือสนับสนุนกิจกรรมที่เป็นประโยชน์และก้าวหน้าที่เน้นความเท่าเทียม เน้นสิทธิมนุษยชน แล้วไง? เขาก็เลือกเฉพาะบางกิจกรรม เขาไม่ได้บอกให้เลิกบอลประเพณีด้วย แล้วเขาไม่ได้บอกให้เลิกประดับพระเกี้ยวที่หน้าอก เขาไม่ได้บอกให้เลิก แต่เขาให้เลิกขบวน และเขาก็บอกให้รู้ว่าขบวนแบบนี้มันแสดงออกถึงวัฒนธรรมแบบเก่า สัญลักษณ์ก็มาจากระบอบเก่า แต่เพียงแต่เขาบอกว่าไม่ต้องทำในงานบอลประเพณี อันนี้เป็นแนวคิดของเขา

 

ซึ่งดิฉันมองว่า “แนวรบด้านวัฒนธรรม” สำคัญมาก ดิฉันเห็นด้วยว่าการที่เราจะมีการปรับเปลี่ยน เรามีการต่อสู้ทางการเมืองในเวทีรัฐสภา แต่ในฝั่งระบอบเก่าจารีตนิยมอำนาจนิยม มีพรรคการเมืองของตัวเอง แต่สู้ไม่ได้ พอสู้ไม่ได้ก็หันไปใช้กลไกที่ไม่ได้มาจากประชาชน ที่ไม่ได้ยึดโยงกับประชาชน ทุกกลไก อย่าให้ดิฉันพูดเลย เอางั้นก็แล้วกัน จะเป็นข้าราชการทหาร ข้าราชการพลเรือน และกลไกต่าง ๆ ที่ไม่ได้มาจากประชาชน เหล่านั้นในการกระทำการเพื่อรักษาอำนาจของชนชั้นนำในระบอบเก่าเอาไว้

 

สิ่งที่สำคัญซึ่งเป็นอาวุธสำคัญก็คือ “ทางวัฒนธรรม” ถ้าเราจะเห็นว่าในเรื่องของการเมืองการปกครองเรื่องนี้สำคัญมาก ในอดีตถ้าใครได้ไปอ่าน True Blue คือน้ำเงินแท้ ของคณะที่ถูกเนรเทศไปอยู่เกาะตะรุเตา คือหลังจากแพ้กบฏบวรเดช ก็มีฝ่ายรอยัลลิสต์จำนวนมากก็มีการถูกลงโทษไปอยู่ที่เกาะตะรุเตา ในเวลาเหล่านั้น ในเวลาที่ต้องสู้กับคณะราษฎร ในกลุ่มคนที่มีความเชื่อมั่นในระบอบดั้งเดิมและต้องการเปลี่ยนแปลงการปกครองที่เป็นระบอบประชาธิปไตย ที่มีรัฐธรรมนูญนะ แต่มีรัฐธรรมนูญที่เรียกว่าอยู่ภายใต้การเมืองการปกครองของเครือข่ายพระมหากษัตริย์ หรือว่าพระมหากษัตริย์ยังอยู่เหนือรัฐธรรมนูญอีกที เป็นเช่นนั้น

 

อาวุธที่ฝ่ายรอยัลลิสต์ที่ใช้เป็นอาวุธสำคัญนั้นก็คือ “ทางวัฒนธรรม” การเขียนหนังสือ การเขียนเพลง อะไรต่าง ๆ มันถูกกล่อมเกลาตั้งแต่ “สี่แผ่นดิน” เรื่อยมา จนเรื่องของคุณสด กูรมะโลหิต ทมยันตีเขียนร่มฉัตร อะไรต่าง ๆ เหล่านี้ เพราะฉะนั้น “แนวรบด้านวัฒนธรรม” มีความสำคัญมาก และเมื่อถูกปลูกฝังทั้งเป็นหนังสืออ่านเล่นและเป็นหนังสือในการเรียน มันจึงได้กล่อมเกลาคน มันเป็นอาวุธที่สำคัญของระบอบเก่า

 

ดังนั้น เราจึงเห็นว่า พอดีมันมีช่วงสงครามเย็น มีการต่อสู้กับการปฏิวัติสังคมนิยม ต่อสู้กับคอมมิวนิสต์ จึงมีความหวาดกลัวมาก เพราะฉะนั้นแนวรบด้านวัฒนธรรม ด้านความเชื่ออะไรต่าง ๆ หรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์นะ พระสยามเทวาธิราช ถูกเอามาหมด ในการที่จะต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลง ซึ่งอาจจะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่รุนแรงที่เหมือนกับประเทศลาว กัมพูชา ซึ่งเขารับไม่ได้ แต่จริง ๆ ในประเทศไทยมันไม่เป็นไปถึงขั้นนั้น เพราะดังที่ดิฉันบอกแล้วว่ามันไม่มีสงครามประชาชาติ มันเป็นการเปลี่ยนแปลงภายในของเราเอง ซึ่งเป็นไปตามยุคสมัย

 

ดังนั้น แนวรบด้านวัฒนธรรมสำคัญมาก หลังปี 2516 มีการพูดเรื่องเผาวรรณกรรมเก่า โอ้โห...คนเต้นมากเลย ตอนนั้นกลุ่มเด็กสวนกุหลาบเอามาพูดว่าวรรณกรรมเก่า ๆ คือเขาพูดเฉพาะส่วนที่ไม่ดี ความจริงมันพูดเป็นนามธรรม ไม่ได้เผาจริง พูดถึงขุนช้างขุนแผน พูดถึงท่วงทำนองการใช้ชีวิตแบบศักดินา แบบชายเป็นใหญ่ อะไรต่าง ๆ เหล่านี้ เขาบอกมันต้องเผา มันไม่ได้เผาจริง แต่ความหมายก็คือในทัศนะเขามันใช้ไม่ได้ วรรณกรรมที่ก้าวหน้าต้องเป็นวรรณกรรมที่สะท้อนถึงประชาชนที่เป็นจริง ความทุกข์ยาก การถูกกดขี่ มันไม่ใช่มีแต่วรรณกรรมที่เทิดทูลชนชั้นสูง ชนชั้นนำ

 

แล้วก็เรื่องบอลประเพณี ตอนหลังปี 2516 ก็ต้องหยุดไปพักหนึ่งนะ แล้วพอเปิดมาอีกทีหนึ่งเป็นวงโยธวาทิตของโรงเรียนวัดสุทธิวรารามเป่าเพลง “แองเตอร์นาซิอองนาล” ดิฉันเองยังงงเลย ตอนนั้นดูเหมือนจะเป็นปี 2518 การประกวดนางสาวไทยหยุดไปนานเลย บอลประเพณีก็หยุด นั่นก็คือมีการพรั่งพรูของการต่อสู้ในเชิงวัฒนธรรมด้วย แต่ว่าพอปี 2519 มันถูกปราบ แต่ว่าความเข้าใจและความเบ่งบานในเชิงวรรณกรรมเพื่อก้าวหน้า ที่อาจจะใช้คำวรรณกรรมเพื่อชีวิต เพลงเพื่อชีวิต มันก็ยังเบ่งบานอยู่ตลอด และทำให้เกิดเปรียบเทียบว่าเป็นเชิงวรรณกรรมของผู้กดขี่ กับ วรรณกรรมของผู้ถูกกดขี่ บทเพลงของผู้กดขี่ กับบทเพลงของผู้ถูกกดขี่ คุณจะเลือกข้างไหน?

 

อันนี้ก็เหมือนกัน วัฒนธรรมของผู้กดขี่ คือทำให้คนไม่เท่ากัน ถ้าเป็นของกัมพูชาที่เราไปรับมา ของเขมร ตั้งแต่อยุธยา ก็ถือว่าพระเจ้าแผ่นดินนั้นคือเป็นสมมุติเทพ เป็นเทวะเลย ภาษาที่พูดก็ต้องแตกต่าง ข้าวของหรืออะไรต่าง ๆ คือถ้ายิ่งขลังคนก็ยิ่งกลัว มันก็จะต้องสร้างบทบาท สร้างเครื่องประดับ สร้างพิธีกรรม เพราะฉะนั้นเราเลยมีพิธีพราหมณ์มาเต็มเลย ซึ่งทำให้เกิดความเหินห่าง คือมันไม่ใช่ห่างกันใกล้ ๆ มันห่างกันสูงมาก ระหว่างชนชั้นขุนนาง ชนชั้นขุนนางระดับสูง ไปจนถึงสถาบันกษัตริย์ มันก็มีชนชั้นในการดำรงชีวิต ยกตัวอย่าง “บ้าน” แม้กระทั่งขุนนางนะ คุณก็จะก่ออิฐถือปูน คุณจะมีหางหงส์อะไรแบบไหน มีแต่วัดกับวังถึงจะทำได้นะ ขุนนางไทยเราก็จะเห็นเป็นบ้านไม้เรือนไทย อย่างนี้เป็นต้น

 

ดังนั้น พิธีกรรมต่าง ๆ มันมาจากพราหมณ์และทำให้เป็นเหมือนเทวะราชา ทั้ง ๆ ที่สมัยอดีต กษัตริย์ไทยจะเรียกเป็น “พ่อขุน” นะ พ่อขุนนั่น พ่อขุนนี่ เพราะมาจากผู้นำหมู่บ้าน แต่ว่าวัฒนธรรมของขอมซึ่งรับมาจากอินเดีย ทำให้กษัตริย์เป็นเทวะราชา มันจึงมีพิธีกรรมมากมาย แล้วมันหายไปเมื่อตอนปี 2475 เยอะ มันมามากเอาตอนมีพิธีกรรมกลับมา เอาพูดง่าย ๆ อย่างวันพืชมงคล ก็กลับมาหลังสมัยจอมพลสฤษดิ์ พิธีกรรมต่าง ๆ ถูกฟื้นกลับมาในช่วงยุคเวลาของการทำรัฐประหารปี2500 ในยุคจอมพลสฤษดิ์

 

แล้วก็เรื่องเสลี่ยงก็เพิ่งมีมาปี 2507 แต่ว่าบอลประเพณีมีมาตั้งแต่ 2477 นั่นก็คือธรรมศาสตร์กับจุฬาฯ ก็กลายเป็น 2 มหาวิทยาลัย เพราะธรรมศาสตร์มาจากคณะราษฎร จุฬาฯ ก็มาจากระบอบเก่าที่เรียกว่าได้รับพระราชทาน คือจากโรงเรียนมหาดเล็กหลวงเป็นโรงเรียนข้าราชการพลเรือน คือผลิตบัณฑิตเพื่อมาเป็นข้าราชการ ยังไม่ใช่เป็นคอนเซ็ปต์มหาวิทยาลัย แต่ว่ามันก็มีวิวัฒนาการมาเป็นลำดับ อย่างที่เราทราบที่จุฬาฯ ร่ำรวยมากปัจจุบันนี้ก็มาจากในยุคจอมพล ป. สภาผู้แทนราษฎรภายใต้การนำของรัฐบาลในยุคจอมพล ป. นั้น ก็คือเอาที่ดินซึ่งจุฬาฯ เช่าจากสำนักงานทรัพย์สินฯ ให้ไปเป็นของจุฬาฯ สภามีมติออกมาได้ นั่นมันยุคนั้นนะ ไม่ต้องพูดยุคนี้ ในยุคนั้นสามารถเอาเงินของสำนักงานทรัพย์สินฯ มาทำอนุสาวรีย์ประชาธิปไตยได้ เออ…ลองคิดดูก็แล้วกัน

เราจะเห็นว่าในยุคสมัยหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พิธีกรรมอะไรต่าง ๆ มันก็ไม่มี และมันมาฟื้นอีกทีก็คือหลังจอมพลสฤษดิ์รัฐประหาร ได้มีการฟื้นฟู

 

พอย้อนกลับมาดูตอนนี้ กิจกรรมต่าง ๆ มันคัดเลือกได้ว่าให้มันสอดคล้องความเป็นจริง เพราะว่าทุกอย่างในอดีตไม่ใช่ว่าจะดีงามและสวยงามหมด แม้กระทั่งในอดีตเอง คุณไปดูปราสาทหินเห็นความอลังการ แต่คุณขมขื่นมั้ยนึกถึงแรงงาน เหมือนกำแพงเมืองจีนนั่นแหละ ก็ต้องนึกถึงแรงงานที่ทำ ที่สร้างปราสาทหินมา เพราะฉะนั้นพิธีอะไรต่าง ๆ ของเราในอยุธยาก็ไปลอกมาจากเขมร คือยกเอาพราหมณ์อะไรต่าง ๆ ในเขมรมาหมด แล้วก็มาสร้างพิธีกรรมขึ้นมาจนกระทั่งตอนนี้เราก็ไปติด นี่มันมาพ.ศ.ไหนแล้วก็ยังติดอยู่

 

ในประเด็นของเรื่อง “แนวรบด้านวัฒนธรรม” ดิฉันคิดว่าอันนี้เป็นการเหมือนกับวางระเบิดลงในแนวรบด้านวัฒนธรรมอย่างใหญ่เลย และมีคุณูปการที่จะต้องมาขบคิด ถ้าหากว่าเป็นผู้ใหญ่หรือเป็นคนเยนเนอเรชั่นรุ่นอาจารย์ หรือว่าพวก Baby boom กระทั่งรุ่น X อย่างคุณชัยวุฒิที่เป็นรัฐมนตรี ก็ไม่ได้อายุมากมายอะไร ก็ยังถือว่าเป็นเยนเนอเรชั่น X ได้ แต่ว่าแปลว่าคุณห่างจากเขาแล้วที่ไปวิจารณ์ หรืออาจารย์บวรศักดิ์ก็ตาม

 

ดิฉันคิดว่าที่อาจารย์บวรศักดิ์ไปบอกว่าเด็กใช้ความรู้สึก ไม่ได้ใช้ปัญญา ไม่ถูก! ดิฉันคิดว่าเด็กใช้ปัญญา แต่อาจารย์บวรศักดิ์ใช้ความรู้สึกมากกว่า คือไม่ชอบ อยากจะเห็นแบบเก่า คือรู้สึกภาคภูมิใจ เป็นนิสิตจุฬาฯ นี่มันยิ่งใหญ่ ประมาณเหมือนคำพูดของบทกวีที่ว่า “กูเป็นนิสิตนักศึกษา” ที่คุณสุจิตต์ วงษ์เทศ เขียน คือความยิ่งใหญ่ของบอลประเพณีในอดีตมันถ่ายทอดโทรทัศน์นะ ถ่ายทอดสดขบวนตั้งแต่เช้ามาแห่รถทั้งเมืองเลย จนกระทั่งตอนหลังรถติด ทำไม่ได้ ทำให้นิสิตจุฬากับนักศึกษาธรรมศาสตร์ คือยังไงนิสิตจุฬาฯ ก็ยังขี่มาอีกชั้นนึงแหละ แต่ถือว่าธรรมศาสตร์ก็เอาล่ะ ก็มาเล่นบอลประเพณี

 

ซึ่งตรงนี้มันไม่ได้เป็นการแข่งบอลประเพณีเพื่อความสามัคคีตั้งแต่แรก แต่มันเป็นการแสดงออกถึงความยิ่งใหญ่ของมหาวิทยาลัยทั้งสองและความเก่าแก่ มหาวิทยาลัยอื่น ๆ ก็ดูตาปริบ ๆ ประมาณเหมือนเป็นมหาวิทยาลัยชั้นสอง ส่วนธรรมศาสตร์นั้นก็ถูกขี่อยู่ในที เพราะว่าอันนี้ขบวนพระเกี้ยวนะ ของธรรมศาสตร์นั้นก็เป็นสัญลักษณ์ ปรับมาเพื่อไม่ให้น่าเกลียด ก็คือด้านหนึ่งมีพระเกี้ยว ด้านหนึ่งก็มีธรรมจักร

 

กล่าวโดยสรุป ดิฉันคิดว่าสิ่งที่สโมสรนิสิตจุฬาทำและคุณเนติวิทย์ได้ออกมาพูด ได้ทำสิ่งที่เป็นคุณูปการต่อแนวรบด้านวัฒนธรรมของการที่สร้างความเท่าเทียม และให้มองเห็นว่าวัฒนธรรมที่ควรสนับสนุนนั้นควรเป็นวัฒนธรรมที่ส่งเสริมให้คนเท่าเทียมกัน นี่เขาก็ไม่ได้ด่าใครนะ แต่จะทำต่อไปควรจะทำกิจกรรมที่ส่งเสริมวัฒนธรรมของการทำที่ให้เห็นว่าคนเท่าเทียมกัน ไม่ควรจะไปทำวัฒนธรรมที่เห็นว่ามันห่างกันหลายชั้น

 

คนนั่งก็ต้องคัดมาแบบนี้ การที่มีวัฒนธรรมคนนั่งเสลี่ยง นี่ขณะนี้ยานอวกาศเขาไปถึงไหนแล้ว ในขณะที่เด็กไทยจำนวนหนึ่งก็ได้รางวัลในการที่ควบคุมหุ่นยนต์ที่ไปทำงานอวกาศได้ อันนั้นเป็นเรื่องน่าชื่นชม แล้วคุณยังมานั่งแบกเสลี่ยงอยู่เหรอ คุณยังมาเถียงกันเรื่องแบกเสลี่ยงเหรอ คุณควรจะคิดว่าทำอย่างไรให้เยาวชนไทยมีขีดความสามารถในการแข่งขันในเวทีโลก การศึกษาไทยทำให้คนไทยสามารถที่จะมีนวัตกรรมใหม่ ๆ สามารถที่จะทำให้เศรษฐกิจสามารถพุ่งทะยานได้

 

สำหรับในระดับโลก ธนาคารโลกและทุกที่เขามองแล้วว่าประเทศไทยมันจะไปไม่ถึงไหนทางเศรษฐกิจเพราะการศึกษา เพราะการศึกษาไทยมันแย่มาก มันแย่จริง ๆ มันแย่เพราะอะไร เพราะผู้ปกครองประเทศก็เป็นจารีตนิยม ก็มัวแต่นั่งคิดเรื่องหามเสลี่ยงนี่ คุณอยู่อะไร รมว.ดิจิตัลใช่มั้ย แล้วคุณมาเถียงเรื่องหามเสลี่ยง คุณบ้าหรือเปล่า? เก่งจริงคุณก็ทำเสลี่ยงบินซิ คือเราด้อยในด้านการศึกษา ดังนั้นมันจะไม่มีทางแข่งขันในเวทีโลกได้ เขาทำนายทุกที่ ธนาคารโลกด้วย เขาบอกมาตลอดว่าเรามีปัญหา ซึ่งสาเหตุมาจากการเมืองการปกครองและระบบการศึกษาเราซึ่งถูกครอบงำโดยฝ่ายจารีตนิยม มัวแต่คิดเรื่องท่องจำ มัวแต่คิดเรื่องหามเสลี่ยง มัวแต่คิดเรื่องว่าเด็กเอ๋ยเด็กดี 12 ประการ ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ท่องอยู่ แล้วอย่างนี้ประเทศไทยจะไปได้ยังไง?

 

ดิฉันคิดว่าอันนี้เป็นเรื่องที่น่าสมเพชมากที่ยังไม่รู้ตัว แล้วเป็นรมต.กระทรวงดิจิตัล แล้วมาเถียงกับเด็กเรื่องหามเสลี่ยง เด็กเขาบอกก็มาหามเองซิ คุณมีงานทำตั้งเยอะ คุณไม่ทำ อาจารย์บวรศักดิ์ก็เหมือนกัน โอ้โห เคยมีตำแหน่งใหญ่โตในสถาบันพระปกเกล้าแล้วก็มีบทบาทสำคัญ แต่ว่าในที่สุดมันก็ได้เปิดเผย ไม่ว่าใครก็ตาม ต่อให้อยู่พรรคการเมืองไหนก็ตามที่คิดว่าเป็นพรรคการเมืองที่ก้าวหน้า ถ้าออกมาโจมตีเยาวชนที่เขาเปิดแนวรบวัฒนธรรม ที่ต้องการให้มีความก้าวหน้า ให้คนเท่าเทียมกัน คัดค้านวัฒนธรรมล้าหลัง ดิฉันถือว่าผู้ใหญ่หรือคนเหล่านั้นไม่สมควรที่จะได้รับเกียรติยศในการทำงานการเมืองใด ๆ เลยทั้งสิ้นค่ะ